W DESA Unicum ruszyła właśnie ekspozycja „Oczy szeroko zamknięte. Nadrzeczywistość w sztuce XX-XXI wieku” prezentująca twórczość artystów, którzy ożywili świat baśni, legend i ludowych podań. Punktem wyjścia dla wystawy była twórczość Jacka Malczewskiego, ojca polskiego symbolizmu. Jego dzieła inspirowały – i wciąż inspirują – kolejne pokolenia malarzy. DESA Unicum prezentuje przede wszystkim prace rodzimych surrealistów, jednak na wystawie nie mogło zabraknąć także czołowego nadrealisty światowego formatu – Salvadora Dalí.
Świat nadrealnej wyobraźni polskich symbolistów
„Oczy szeroko zamknięte. Nadrzeczywistość w sztuce XX-XXI wieku” to pierwsza w historii DESA Unicum tak bogata ekspozycja sztuki surrealistycznej i symbolicznej. Na gruncie polskim paradygmatycznymi obrazami symbolizmu są dzieła Jacka Malczewskiego, który w centrum swojej sztuki umieścił zagadnienie wolności, losu i powołania artysty. Wykreowana przez niego rzeczywistość to fuzja epokowych wydarzeń oraz lęków, ukazana pod maską mitów i legend. Malczewski portretował także polską elitę artystyczną i intelektualną początku XX wieku. To właśnie dwa portrety, Józefa Nekanda-Trepki i mężczyzny przy fortepianie, prezentowane są na wystawie w DESA Unicum. Na szczególną uwagę zasługuje zwłaszcza pierwszy z nich: to reprezentatywny przykład portretowego malarstwa Malczewskiego, w fascynujący sposób łączący dwa światy – realny i fantastyczno-symboliczny.
Hofman – uczeń Malczewskiego w Desa Unicum
Na wystawie obok Malczewskiego pojawią się także prace jego najwybitniejszego ucznia, Wlastimila Hofmana, uważanego za jedynego kontynuatora malarstwa symbolisty. Bliskie analogie z twórczością Malczewskiego w dużej mierze przyczyniły się do szybko uzyskanej przez Hofmana rozpoznawalności, a jego obrazy ceniono za technikę, świetny rysunek, a także poetycki oraz ludowy charakter. Artysta czerpał inspiracje do swoich kompozycji ze świata baśni, romantycznej poezji i ludowych podań, ale istotną rolę w jego twórczości odgrywała także przyroda. Jeden z dwóch obrazów wystawionych w DESA Unicum, „Wiosna”, przedstawia dwie kobiety, które, przywodząc na myśl antyczne nimfy czy słowiańskie rusałki, wieszczą metaforyczne nadejście wiosny. Tym samym Hofman, podobnie jak jego mistrz, łączy w obrazie świat realny i przestrzeń metafizyczną.
Jacek Malczewski był bez wątpienia malarzem wyjątkowym i inspirował artystów przez kolejne dekady. Na wystawie pojawi się m.in. praca Dariusza Kalety, który, zarówno poprzez tytuł obrazu „Dialog z Malczewskim II”, jak i zastosowaną technikę oraz kolorystykę dzieła, oddał hołd pionierowi polskiego symbolizmu. Jednocześnie, pomimo oczywistej inspiracji Malczewskim, na obrazie wyraźnie widać charakterystyczny styl Kalety – jego bogata paleta kolorów jest we współczesnym malarstwie niemal niespotykana.
Fot. materiały prasowe
Surrealizm w najlepszym wydaniu
Podczas wystawy w DESA Unicum prezentowane są prace czołowych polskich surrealistów. Nie zabraknie zatem obrazu Zdzisława Beksińskiego, na którym artysta uwiecznił jeden ze swoich ulubionych symboli, czyli ludzką głowę. Na miłośników Rafała Olbińskiego czeka natomiast zupełna nowość – praca „Siostra Ikara”, namalowana specjalnie na tę wystawę. Olbiński, jeden z najwybitniejszych współczesnych twórców, sięgnął po grecki mit o Dedalu i Ikarze, jednak bohaterką obrazu uczynił jego siostrę, nadając mu zupełnie nowe znaczenie.
– Jednym ze sztandarowych dzieł aukcji jest obraz Wojciecha Siudmaka „La dignite d’un attente eternelle”, który tak nas zachwycił, że znalazł się na okładce katalogu wystawy. To niezwykła praca łącząca w sobie fantazję architektoniczną z idealnym krajobrazem marynistycznym. Siudmak zachowuje wierność szczegółów, jednocześnie powołując do życia fantasmagoryczną wizję przy pomocy charakterystycznych dla swojej twórczości przejść kolorystycznych. Kolekcjonerów i gości naszej wystawy na pewno zainteresuje fakt, że to właśnie okładka Siudmaka do powieści „Diuna” zainspirowała Denisa Villeneuve’a do stworzenia swojego monumentalnego, oscarowego hitu – mówi Artur Dumanowski, dyrektor Departamentu Projektów Aukcyjnych DESA Unicum.
Wystawa surrealizmu nie byłaby kompletna bez pracy czołowego nadrealisty światowego formatu – Salvadora Dalí. Obraz „Koronacja Gali (Cesarzowa)” przedstawia Galę, czyli wielką miłość artysty, a później także żonę, siedzącą na tronie z insygniami władzy w dłoniach. Dalí często wyrażał swoje uczucia do ukochanej, umieszczając ją jako bohaterkę swoich prac, a w pewnym momencie zaczął je nawet podpisywać nazwiskiem żony. Uważał Galę za ideał kobiety i swoją muzę, a jego miłość graniczyła niemal z szaleństwem. Gala odegrała ogromną rolę w życiu artysty, a tę niezwykle romantyczną historię możemy podziwiać dzisiaj właśnie w twórczości Salvadora Dalego.
Zdjęcie główne: materiały prasowe Desa Unicum
Źródło: materiały prasowe
