Tam, gdzie pustynny wiatr niesie zapach rozgrzanej ziemi, a na horyzoncie widać niebo w barwach bursztynu, rodzi się architektura, która nie tylko zdobi przestrzeń, ale opowiada historię cywilizacji. Projekt Mirosława Nizio, jednego z najbardziej cenionych polskich architektów i założyciela Nizio Design International, zdobył drugie miejsce w międzynarodowym konkursie Mujassam Watan Urban Sculpture Challenge 2025. To wyróżnienie nie jest tylko artystycznym sukcesem — to symboliczny moment, w którym polska wrażliwość spotyka się z arabskim snem o przyszłości.
W tym artykule przeczytasz o:
- Kontekście kulturowym i ideowym – jak konkurs organizowany w ramach programu Vision 2030 wpisuje się w wielką transformację Arabii Saudyjskiej i jej dążenie do redefinicji przestrzeni publicznej.
- Koncepcji „The Gateway of Civilization and Progress” – projekcie, który na ponad 600-kilometrowej trasie Abu Hadriyah Road staje się metaforyczną bramą między światem tradycji a światem nowoczesności.
- Architekturze zrodzonej z ziemi – o formach przypominających monumentalne bloki skalne, które powstały z ubitej ziemi, i o tym, jak materia staje się tu językiem emocji.
- Symbolice natury i surowców – dwóch żywiołach: wody i ropy, które tworzą serce konstrukcji, ukryte pod świetlikami niczym skarby przyszłości.
- Estetyce i emocji – jak projekt Nizio łączy brutalną surowość pustyni z poetycką narracją o postępie, harmonii i pamięci.
Rzeźba, która otwiera świat
Wśród 366 projektów z 60 krajów – od Japonii po Brazylię – to właśnie polska koncepcja przyciągnęła uwagę jury swoją symboliczną siłą. „The Gateway of Civilization and Progress”, czyli Brama Cywilizacji i Postępu, została pomyślana jako monumentalny gest architektoniczny dla jednej z najważniejszych arterii Arabii Saudyjskiej – Abu Hadriyah Road. Ponad sześćset kilometrów asfaltu łączącego granicę ZEA z Kuwejtem stało się metaforycznym szlakiem rozwoju, łączącym przeszłość i przyszłość regionu.
Polski projekt w Bahrajnie zachwyca świat. Muzeum Wody jak statek kosmiczny
Architektura z duszą ziemi
Projekt Nizio Design International to dwie potężne formy, przypominające skalne bloki wydobyte wprost z pustyni. Wykonane z ubitej ziemi, tworzą symboliczną bramę, przez którą przenika światło, cień i czas. Ich warstwowa struktura odwołuje się do geologii miejsca.
Architektura rzeźby nawiązuje do geologicznych warstw ziemi, z wyraźnym akcentem na naturalne zasoby, wodę i ropę naftową, od dawna stanowiące fundament gospodarczy Arabii Saudyjskiej – można przeczytać na stronie Nizio Design International.
W szczelinach ścian, przypominających naturalne pęknięcia skalne, kryje się metafora: kruchość ludzkiego postępu i potęga natury, która ten postęp umożliwia. Od strony drogi otwory są wąskie, niemal intymne, by z drugiej strony rozszerzyć się w światło i przestrzeń. Wnętrza o wydłużonych, prostokątnych kształtach rozświetlają świetliki w stropach, pod którymi znajdują się dwa wodne zbiorniki – symboliczne serca konstrukcji. Jeden niczym szyb naftowy – mroczny i głęboki. Drugi – jak studnia, źródło życia. Razem tworzą opowieść o równowadze między naturą a cywilizacją.
Między tradycją a przyszłością
Jury konkursowe doceniło w projekcie Mirosława Nizio monumentalny, wyrazisty gest przestrzenny, odpowiadający skali trasy szybkiego ruchu oraz zastosowanie lokalnych materiałów i spójną koncepcję narracyjną. Ich uwadze nie umknęło też czytelne ujęcie idei transformacji i wzrostu, wpisujące się w ramy programu Vision 2030.
To właśnie w takich realizacjach ujawnia się prawdziwa moc współczesnego designu – zdolność do reinterpretacji dziedzictwa w duchu nowoczesności. Nizio udowadnia, że architektura nie musi wybierać między emocją a funkcją, między poezją a inżynierią. Może być pomostem, który łączy przeszłość z przyszłością, materię z ideą, człowieka z jego miejscem na ziemi. Ja zdecydowanie jestem pod wrażeniem.
fot. IG @nizio_design_international
fot. IG @nizio_design_international
fot. IG @nizio_design_international
fot. IG @nizio_design_international
fot. IG @nizio_design_international
Kim jest Mirosław Nizio?
Mirosław Nizio to polski architekt, rzeźbiarz i mecenas kultury, znany z projektowania przestrzeni publicznych i muzealnych. Jest założycielem pracowni Nizio Design International oraz Galerii i Fundacji Nizio, działających na warszawskiej Pradze. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i w Fashion Institute of Technology w Nowym Jorku. Autor m.in. wystaw stałych Muzeum Powstania Warszawskiego i Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Jego projekty często łączą architekturę, sztukę i pamięć historyczną, a on sam uchodzi za jednego z wybitniejszych twórców współczesnej sceny architektonicznej w Polsce.
