Sztuka w narracji, czyli najlepsze wystawy w Europie 2025

Zapraszamy do prawdziwej uczty, wszystkich miłośników sztuki. Po dekadach retrospektyw, przełomowych odkryć artystycznych i subtelnych reinterpretacji przeszłości, galeryjne ściany Europy wypełnią się historiami, które zaskakują, prowokują i wzruszają. Od zmysłowych, po mroczne, pełne emocji ceramiczne figury Nicka Cave’a – świat sztuki eksploruje nowe obszary, ale także patrzy wstecz, celebrując dziedzictwo takich postaci jak Picasso, Suzanne Valadon czy Kandinsky.  Przygotowaliśmy szczegółowy przegląd najważniejszych wystaw sztuki w Europie, które po prostu trzeba zobaczyć.

Wystawy sztuki w Europie 2025: przegląd

Świat sztuki od lat nieustannie redefiniuje siebie, a 2025 rok zdaje się kulminacją tej podróży. Stawia pytania o to, kim jesteśmy, skąd przychodzimy i dokąd zmierzamy. To czas na refleksję nad różnorodnością, granicami komunikacji, technologią i duchowością. 

Małgorzata Mirga-Tas, Kunsthaus Bregenz, Austria

Małgorzata Mirga-Tas, reprezentantka Polski na weneckim Biennale w 2022 roku, powraca z zupełnie nowym projektem w Kunsthaus Bregenz. Artystka znana z tekstylnych kolaży, wprowadza na scenę nowe medium: rzeźbę z wosku. Jej prace, przedstawiające pełnowymiarowe postaci i zwierzęta, nawiązują do romskich tradycji i mitologii. Centralnym punktem wystawy stają się monumentalne instalacje, takie jak scena rodzinnej uczty, pełna symboliki związanej z cyklem życia i duchowością. Wystawa łączy osobiste historie z uniwersalnymi tematami, takimi jak tożsamość, migracja czy ekologia. 

Christine Sun Kim, All Day All Night, Whitney Museum of American Art, Nowy Jork

Christine Sun Kim to artystka, której twórczość w wyjątkowy sposób łączy dźwięk, obraz i język, a jej retrospektywa w Whitney Museum to okazja, by zanurzyć się w jej wielowymiarowym świecie. „All Day All Night” obejmuje szeroki przekrój prac: od wczesnych rysunków i notacji muzycznych po monumentalne instalacje wideo i performanse. Wystawa podkreśla jej doświadczenia jako osoby głuchej, badając napięcia między dźwiękiem a ciszą oraz pomiędzy normami kulturowymi a wykluczeniem. Jednym z głównych elementów wystawy jest interaktywna instalacja, w której widzowie mogą doświadczyć dźwięków wizualnie i dotykowo.

American Photography, Rijksmuseum, Amsterdam

Wystawa „American Photography” w Rijksmuseum to prawdziwy hołd dla amerykańskiej fotografii. Kuratorzy zgromadzili ponad 200 prac z różnych dekad, oferując szeroką perspektywę na rozwój tego medium w Stanach Zjednoczonych. Wystawa zaczyna się od klasycznych dzieł mistrzów, takich jak Dorothea Lange, której zdjęcia dokumentują Wielki Kryzys, a także Walkera Evansa, portretującego Amerykę w czasach przemian. Dalej eksplorujemy późniejsze dekady z pracami Diane Arbus – jej kontrowersyjne portrety ukazują marginesy społeczne – i Nan Goldin, która dzięki intymnym zdjęciom, wnika w świat subkultur i osobistych historii. 

Paris noir: Artistic Movements and Anti-colonial Struggles 1950–2000, Centre Pompidou, Paryż

„Paris noir” to wystawa, która zabiera widza w podróż przez pół wieku twórczości artystów afrykańskiego i karaibskiego pochodzenia, którzy działali we Francji. Zebrano tutaj dzieła ponad 150 artystów – od surrealizmu, przez abstrakcję, po postkolonialne instalacje multimedialne. Wystawa pokazuje nie tylko wpływ tych artystów na francuską scenę artystyczną, ale także ich zaangażowanie w ruchy antykolonialne i walkę o prawa człowieka. Wśród wyróżnionych twórców znajdziemy Wifredo Lama, twórcę kubańskiego surrealizmu oraz współczesną artystkę, Nathalie Leroy Fiévee, której instalacje dotykają problemu współczesnego rasizmu. To ekspozycja, która mówi o sile sztuki jako narzędzia walki i dialogu społecznego.

Jon Rafman, Nine Eyes, Louisiana Museum of Modern Art, Dania

Jon Rafman, mistrz dokumentacji cyfrowego świata, zaprasza nas w podróż przez Google Street View – projekt, który zrewolucjonizował sposób postrzegania przestrzeni. Wystawa „Nine Eyes” prezentuje wyjątkowe kadry uchwycone przez wszechobecne obiektywy kamer Google’a. Rafman z powodzeniem odkrywa w codzienności surrealizm: opuszczone ulice, samotnych wędrowców czy przypadkowe zdarzenia. Każde zdjęcie opowiada historię – czasem komiczną, innym razem melancholijną. To nie tylko estetyczna uczta, ale także refleksja nad tym, jak technologia wpływa na nasze życie i dokumentuje je bez naszej wiedzy. W galerii Louisiana monumentalne wydruki prac Rafmana zyskują nowy wymiar, stając się oknem do współczesnego, cyfrowego pejzażu.

Suzanne Valadon, Pompidou Center, Paryż

Suzanne Valadon była pionierką w świecie zdominowanym przez mężczyzn – modelką, artystką i matką znanego malarza Maurice’a Utrilla. Jej retrospektywa w Pompidou Center to nie tylko okazja do zobaczenia jej dzieł – takich jak portrety, akty i pejzaże – ale także poznania jej fascynującego życia. Wystawa prezentuje m.in. niepublikowane wcześniej szkice, osobiste listy oraz fotografie dokumentujące jej związki z wielkimi artystami Belle Époque, jak Edgar Degas i Auguste Renoir. Jej prace, często ukazujące kobiety w intymnych, ale silnych pozach, są odzwierciedleniem jej dążenia do przełamywania konwencji i stereotypów.

Radical! Women Artists and Modernism, 1910–1950, Belvedere Museum, Wiedeń

„Radical!” to prawdziwa celebracja kobiecej siły i innowacyjności w sztuce XX wieku. Wystawa przedstawia dzieła ponad 50 artystek, które zrewolucjonizowały modernizm, choć przez dekady były marginalizowane w dominującym, męskim kanonie. Od geometrycznych kompozycji Soni Delaunay po odważne portrety Tamary Łempickiej, ekspozycja pokazuje bogactwo technik, tematów i perspektyw. Kuratorzy zadbali o stworzenie narracji, która nie tylko prezentuje piękno dzieł, ale także opowiada historie artystek walczących o miejsce w świecie sztuki. Ich prace to świadectwo siły i odwagi, która zmieniała oblicze modernizmu, ukazując kobiece spojrzenie na otaczający świat.

Sarah Lucas, Museum of Contemporary Art Kiasma, Helsinki

Sarah Lucas, jedna z najważniejszych postaci ruchu Young British Artists, wprowadza nas do świata swoich surowych, lecz pełnych humoru dzieł. W Kiasmie zobaczymy przekrój jej twórczości z ostatnich trzech dekad, w tym słynne rzeźby tworzone z codziennych przedmiotów, takich jak meble, rajstopy czy papierosy. Lucas używa tych materiałów, by eksplorować cielesność i społeczne postrzeganie ciała – z przymrużeniem oka, ale i bezkompromisową szczerością. Instalacje, takie jak „Two Fried Eggs and a Kebab”, prowokują do dyskusji o płci, seksualności i granicach sztuki. To wystawa, która nie boi się wyzwań i zmusza do myślenia – dokładnie tak, jak Lucas lubi.

Nick Cave, The Devil: A Life, Museum Voorlinden, Holandia

Nick Cave, znany przede wszystkim jako muzyk, prezentuje swoją wizję diabła w pierwszej solowej wystawie w Museum Voorlinden. Seria 17 ceramicznych figurek opowiada o narodzinach, życiu i upadku diabła, przedstawionego w sposób ironiczny, a zarazem głęboko symboliczny. Każda postać odzwierciedla inny etap życia tej mitycznej istoty – od młodzieńczej ciekawości po starczą mądrość i zmęczenie. Cave bawi się formą, dodając elementy groteski, które kontrastują z precyzyjnym rzemiosłem jego ceramiki. To wystawa pełna narracji, humoru i subtelnych nawiązań do ludzkich wad, które czynią ją wyjątkowym doświadczeniem.

Kandinsky’s Universe: Geometric Abstraction in the 20th Century, Museum Barberini, Poczdam

Ekspozycja w Museum Barberini jest hołdem dla Wassilego Kandinsky’ego i jego rewolucyjnego wpływu na sztukę abstrakcyjną. Na wystawie zobaczymy ponad 100 dzieł, które eksplorują geometryczne podejście do malarstwa, od Kandinsky’ego po jego następców, takich jak Josef Albers i Sonia Delaunay. Każda sala prezentuje inny aspekt abstrakcji – od kolorystycznych eksperymentów po symbolikę duchowości. W szczególności podkreślono dialog między sztuką Kandinsky’ego a jego współczesnymi, ukazując, jak zmieniały się koncepcje artystyczne w kontekście XX-wiecznych przemian. Ta wystawa to uczta dla miłośników geometrii, koloru i kompozycji.

Five Friends, Museum Brandhorst, Monachium

„Five Friends” to spotkanie artystycznych gigantów: Johna Cage’a, Merce’a Cunninghama, Jaspera Johnsa, Roberta Rauschenberga i Cy Twombly’ego. Wystawa prezentuje, jak ich współpraca wykraczała poza granice tradycyjnych mediów, łącząc malarstwo, rzeźbę, muzykę i taniec. Ekspozycja obejmuje zarówno indywidualne prace artystów, jak i dokumentację ich wspólnych projektów. To fascynujące spojrzenie na artystyczny dialog, który ukształtował nowoczesne podejście do sztuki interdyscyplinarnej.

zdjęcie główne: Whitney Museum