Logotyp serwisu lamode.info

Dawny Dom Książki stał się zabytkiem. Co to oznacza dla Uniwersusa?

Obiekt przez dekady był fenomenem architektonicznym Warszawy.

Dawny Dom Książki stał się zabytkiem. Co to oznacza dla Uniwersusa? 167321
REKLAMA
noSlotData

Czy wiesz, że gdy będziesz teraz spacerować ulicą Belwederską w Warszawie, przejdziesz obok zabytku? Mowa o budynku Uniwersum, czyli dawnego Domu Książki. Ikona polskiego brutalizmu została właśnie wpisana do rejestru, o czym poinformował Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków. Co to właściwie oznacza w praktyce? Wyjaśniamy.

Z tekstu dowiesz się: 

  • Gdzie dokładnie znajduje się budynek Uniwersum w Warszawie?
  • Dlaczego Uniwersum został wpisany do rejestru zabytków?
  • Jaka była pierwotna funkcja tego budynku i jak zmieniała się z czasem?
  • Kto zaprojektował Uniwersum i jakie nagrody otrzymał ten projekt?
  • Jakie cechy architektoniczne sprawiają, że budynek jest wyjątkowy?
  • Co aktualnie znajduje się w dawnym Domu Książki?

Warszawski Uniwersus został wpisany na listę zabytków

Znajdujący się na pograniczu Śródmieścia i Mokotowa (róg Belwederskiej i Gagarina) Uniwersus w lipcu 2025 stał się zabytkiem. Budynek zaprojektowany przez Leszka Sołonowicza miał promować radziecką myśl techniczną. Został on wzniesiony w latach 1975-1980 i chciano, by został trzecim obiektem w okolicy, zarządzanym przez ZSRR (podobnie jak ambasada oraz biuro radcy handlowego). Wybudowano go, wyburzając wcześniej XIX-wieczny dom opieki, połączony z ogólnodostępną kaplicą.

Nadbrzeże w Wielkopolsce wygląda jak nowoczesna rzeźba. Nic dziwnego, że otrzymało prestiżową nagrodę

Warto wiedzieć, że ostatecznie zdecydowano, by Uniwersus stał się Domem Książki. Projekt architekta zrealizowało Miejskie Biuro Projektów „Progrim”. Wielkie otwarcie miało miejsce w połowie stycznia 1981 roku. Dom Handlowy funkcjonował aż do lat 90. Gdy zlikwidowano przedsiębiorstwo, budynek trafił w prywatne ręce. Od tego momentu był przekształcany według potrzeb nowych najemców. Aktualnie w obiekcie mieści się zespół studiów posprodukcji dźwięku i obrazu.

Dlaczego zdecydowano się wpisać warszawski Uniwersus do rejestru zabytków? Jak twierdzi konserwator, wartość artystyczna tej realizacji była już dostrzegana na etapie projektu. Dodajmy, że budynek otrzymał w przeszłości dwie nagrody – „Sześcian roku” (1975 rok) oraz „Mister Warszawy (1980 rok).  

Jako stosunkowa późna realizacja (1980) Universus uznawany jest za jedną z ostatnich tak znaczących budowli na terenie Warszawy utrzymanych w duchu modernizmu (rygoryzm podziałów geometrycznych) oraz jeden z nielicznych przykładów polskiej interpretacji brutalizmu (monumentalizm bryły, surowość formy, świadomy antyestetyzm) – przyznał konserwator.

5 polskich hoteli wśród najlepszych na świecie. Ranking La Liste 2025

Co w praktyce oznacza wpisanie Uniwersusa na listę zabytków? Przede wszystkim ochronę przed wyburzeniem oraz nieodpowiednią przebudową. Ponadto daje możliwość skorzystania z dofinansowań konserwatorskich.

Budynek z lat 60. na tle niebieskiego nieba.

fot. IG @budov.arch

Budynek z lat 80. na tle niebieskiego nieba.

fot. IG @filipbramorski

 

 

Zakupy na Lamode

noSlotData
noSlotData
REKLAMA
noSlotData