Jesień 2025 roku przyniesie ze sobą renesans klasyki w świecie mody, a w centrum uwagi znajdą się buty typu derby. Ten kultowy model, często niesłusznie pomijany na rzecz balerinek czy mokasynów, ma szansę stać się prawdziwym hitem nadchodzącego sezonu. Ich wyjątkowy, sartorialny styl w połączeniu z niezrównaną wygodą sprawia, że idealnie wpisują się w potrzeby współczesnych kobiet, które coraz śmielej sięgają po elementy męskiej garderoby.
W tym artykule przeczytasz:
-
Dlaczego buty derby wracają do łask i dlaczego są doskonałą alternatywą dla popularnych balerinek i mokasynów.
-
Krótką, fascynującą historię butów derby, poznając ich korzenie sięgające XIX wieku oraz teorie dotyczące ich powstania – od obuwia wojskowego, przez ewolucję oksfordów, po inspirację potrzebami arystokracji.
-
Jak buty derby ewoluowały na przestrzeni lat, przechodząc drogę od pól bitewnych po eleganckie salony i zyskując status mniej formalnego, lecz wciąż szykownego obuwia.
-
O związku Repetto Paris z butami derby, dowiadując się o ikonicznym modelu Zizi i jego wpływie na popularyzację tego fasonu, w tym o słynnej współpracy z Serge’em Gainsbourgiem.
-
Które gwiazdy pokochały buty derby, poznając ikony kina i współczesnych celebrytów, którzy z powodzeniem stylizowali i nadal noszą ten ponadczasowy model.
-
Jak projektanci reinterpretują buty derby w najnowszych kolekcjach na jesień 2025, wskazując na kluczowe marki i ich wizje tego obuwia, które zwiastują jego dominację w nadchodzącym sezonie.

Buty typu “derby” Camper Casi Myra /fot. Camper.com
Prognoza trendów w modzie na jesień 2025
Okazuje się, że w miesiącach, które są przed nami, jeden kultowy model obuwia ma szansę na prawdziwy renesans: buty typu derby. Bardziej praktyczne niż wszechobecne baleriny, a jednocześnie oferujące wyjątkowy styl wykraczający poza ograne już od lat mokasyny. “Derby shoes” z charakterystycznymi sznurówkami zapewniają zarówno wygodę, jak i niezaprzeczalny urok damski, ale sartorialny. A w końcu w dzisiejszych czasach możemy uzurpować sobie prawo do nazywania się “sartorialistkami”, od dawna określenie to nie jest zarezerwowane jedynie dla mężczyzn.

Buty typu “derby” Lemaire /fot. Mytheresa.com
Krótka historia “derby shoes”
Jest kilka teorii mówiących o prawdziwym pochodzeniu butów typu derby, znanych również w Stanach, jako “blucher” (przy. red. nazwa pochodzi od nazwiska pruskiego generała Gebharda Leberechta von Blüchera). Te najbardziej przekonujące wskazują, że po raz pierwszy uszyto je w XIX wieku. Jedna z powszechnie akceptowanych teorii głosi, że “derby” to ewolucja butów typu oksford, zaprojektowanych specjalnie po to, aby zapewnić większą wygodę osobom z wysokim podbiciem. W przeciwieństwie do zamkniętego systemu sznurowania butów Oxford, Derby posiadają otwarty. Do tego są bardziej elastyczne i wygodniejsze w noszeniu.

Buty typu “derby” Zizi Repetto Jacquemus /fot. Jacquemus.com
Inna popularna teoria przypisuje stworzenie buta Edwardowi Smith-Stanleyowi, 14. hrabiemu Derby. Podobno, będąc człowiekiem o pokaźnych rozmiarach, hrabia miał trudności z zakładaniem klasycznego obuwia. Jego szewc podobno opracował otwarty model sznurowania, który zapewniał bardziej komfortowe dopasowanie.
Od pól bitewnych do arystokracji
Trzecia, równie istotna teoria łączy Derby z obuwiem wojskowym z czasów wojen napoleońskich. Pruski generał Gebhard Leberecht von Blücher jest uznawany za zleceniodawcę nowego projektu butów dla swoich żołnierzy. “Derby” miały być wygodniejsze i bardziej elastyczne w kwestii poruszania się w trudnym terenie. Wiązanie też umożliwiało szybsze zakładanie i zdejmowanie

Buty typu “derby”, jazz shoes – The Row /fot. Farfetch.com
Ten charakterystyczny sposób sznurowania położył podwaliny pod buty, które później stały się butami Derby. W 1862 roku w zapisach pisemnych “Derby” były opisywane jako buty, a w 1872 roku magazyn St. Crispin’s Magazine określił je jako „nowe buty z wiązaniem, lepsze od butów Oxford, ponieważ szew nie znajduje się blisko wrażliwej części stopy”, podkreślając ich wyższy komfort.
Ewolucja butów derby

Buty typu “derby” jazzówki Aeyde /fot. Farfetch.com
Derby uważane były za mniej formalną opcję w kontrze do popularnych już oksfordów. Szybko zyskały one popularność jako buty sportowe i myśliwskie w połowie XIX wieku. Ich praktyczność i wygoda zapewniły im miejsce w annałach arystokratycznego ubioru, zwłaszcza gdy książę Walii w latach 30. XX wieku zaczął nosić jako buty golfowe.
Repetto Paris: od sal tanecznych na ulice
Chociaż Repetto Paris słynie na całym świecie ze swoich eleganckich i szykownych balerinek, francuski dom mody ma również szczególne, choć często pomijane, powiązanie z butami “derby” dzięki kultowemu modelowi Zizi.
Horse girl aesthetic – trend na jesień 2025

Buty derby model Zizi /fot. Repetto.com
Zizi, często określane jako oksfordy, ale o wyjątkowo miękkiej i elastycznej konstrukcji, zostały stworzone przez Rose Repetto w latach 70. XX wieku dla jej synowej, tancerki Zizi Jeanmaire. Zainspirowane miękkimi kapciami noszonymi przez tancerzy jazzowych, buty Zizi są wykonane z wysokiej jakości skóry, wykorzystując historyczną technikę „cousu retourné”. Technika ta charaktersyzuje się tym, że podeszwa z cholewką jest zszywana na lewą stronę przed odwróceniem, co zapewnia wyjątkowo elastyczny i wygodny but.
Trendy na jesień 2025, które możesz nosić już teraz

Pastelowe buty derby Repetto /fot. Repetto.com
Buty Zizi zyskały znaczną sławę dzięki współpracy z francuską ikoną, Serge’em Gainsbourgiem. Znany ze swojego niekonwencjonalnego stylu Gainsbourg uwielbiał styl Zizi Repetto, często nosząc je bez skarpetek. Jego partnerka, Jane Birkin, uważana jest za osobę, która zauważyła Zizi i wyobraziła sobie w nich Serge’a. Otwarte sznurowanie i miękka konstrukcja Zizi mają wielkie podobieństwo do historycznego modelu Derby, a dzisiaj uznawane są za najbardziej znany przykład tego obuwia.

Serge Gainsbourg w białych butach derby /fot. H. CAYEUX / MAXPPP / Forum
Derby w modzie
Oprócz Serge’a Gainsbourga, buty “Derby” kochało wiele gwiazd. Audrey Hepburn nosiła je w filmie „Zabawna buzia”, a Jean Paul Belmondo nosił je w ikonicznym obrazie „Do utraty tchu”. Oprócz nich w butach w tym stylu rozkochali się również Harrison Ford i Robert Redford. Nawet ikona Hollywood Steve McQueen stylizował je z garniturami, ale i jeansami. Noszą je tez współczesne gwiazdy (niezależnie od płci), takie jak Florence Pugh, Tilda Swinton, Leonardo DiCaprio czy Cillian Murphy.

Alabastrowe buty typu “derby” z kolekcji BALAGAN /fot. Balaganstudio.com
Buty – trendy na jesień 2025
Buty Derby pozostają niezwykle aktualne i mają szansę stać się kluczowym trendem na jesień 2025 roku ze względu na swoją niezrównaną wszechstronność i wygodę. W przeciwieństwie do bardziej formalnych oksfordów i zbyt “letnich” balerinek.
W najnowszych kolekcjach można zauważyć, że projektanci reinterpretują “buty derby”. Współpraca Jacquemusa i Repetto na sezon wiosna/lato 2024 był tylko początkiem. Teraz m.in. Celine, pod wodzą Michaela Ridera, również zaprezentowało “derby” jako część francuskiej interpretacji amerykańskiego stylu, sygnalizując ich moc w zbliżających się miesiącach.
Przekonane, że “derby shoes” będą hitem jesieni 2025?

Białe buty derby Celine /fot. Celine
Zdjęcie główne: Balaganstudio.com