Zrównoważona moda, inaczej moda ekologiczna – część rozwijającej się filozofii designu i trendów zrównoważenia. Jej celem jest stworzenie systemu, który mógłby być bezgranicznie popierany w kategoriach environmentalizmu i odpowiedzialności społecznej.
ZRÓWNOWAŻONA MODA: ZJAWISKO W XXI WIEKU
Można pokusić się o stwierdzenie, że prawdziwa moda raczej nigdy nie miała za wiele wspólnego z ekologią i ochroną środowiska. Obecnie jednak, kiedy życie w zgodzie z naturą i świadomy lifestyle to zjawiska niezwykle popularne, a co za tym idzie towarzyszące coraz szerszej grupie ludzi, również moda zaczyna mieć w tym temacie więcej do powiedzenia. Wszystko to, za sprawą pojęcia zrównoważonej mody, które na dobre zagościło w słowniku zarówno znanych projektantów, jak i popularnych sieciówek.
ZRÓWNOWAŻONA MODA: POJĘCIE
Poprzez zjawisko to, rozumie się przede wszystkim pozyskiwanie półproduktów ze sprawdzonych eko-świadomych źródeł oraz stosowanie materiałów i odpowiedzialnych społecznie metod produkcji. Czynniki biorące udział w równoważeniu materiału, to więc nie tylko odnawialność i źródła włókna oraz proces, w jakim jest ono przetwarzane na tekstylia, ale także warunki pracy ludzi wraz z ich śladem węglowym, będącym rodzajem śladu ekologicznego. Jest to suma emisji gazów cieplarnianych, jakie wywoływane są pośrednio lub bezpośrednio przez daną osobę, organizację czy produkt.
Rozsądna eksploatacja zasobów naturalnych jest istotna dla przyszłości przemysłu odzieżowego. Rola projektanta w tym procesie polega na tym, że wybiera on takie surowce i metody produkcji, które sprzyjają oszczędności w wykorzystaniu gleby, wody i energii oraz wymagają zastosowania jak najmniejszej ilości środków chemicznych.
Kampania Stelii McCartney z hasłami zrównoważonej mody, jesień zima 2016
ZRÓWNOWAŻONA MODA: PROJEKTANCI I GWIAZDY
Od kiedy pojęcie to zaczęło być coraz częściej poruszane w branży hołdującej głównie dobrom luksusowym? Już w 2007 roku magazyn Vogue zauważył, że zrównoważona moda zdecydowanie nie jest kolejnym trendem, który będzie na fali zaledwie przez kilka sezonów. Przyczyniły się do tego choćby Vivienne Westwood czy Stella McCartney. W ramach przygotowywanych przez siebie kolekcji, projektantki nie korzystają z futer czy skór, a większość projektów szyta jest z nowoczesnych materiałów, swoimi właściwościami przypominające te naturalne.
Do tego grona dołączyli inni kreatorzy mody, celebryci i modele. Rogan Gregory, Peter Ingwersen, Ali Hewson, Bono czy Summer Rayne Oakes ostatnio przywiązują wagę do mody świadomej społecznie i przyjaznej środowisku. Portland Fashion Week, który od 2005 roku gości równoważonych projektantów i ich kreacje, podejmuje działania na rzecz stworzenia tygodnia mody, na którym prezentowane są w 100% projekty przyjazne ekologii. W ten sposób przyciągnął międzynarodowe media. Rosnąca liczba gwiazd Hollywood jest kojarzona ze zrównoważoną modą, m.in. Natalie Portman, Cameron Diaz, Alicia Silverstone, Adrian Grenier, Jennifer Aniston i Salma Hayek.
ZRÓWNOWAŻONA MODA: MARKI ODZIEŻOWE
Choć koszty produkcji ubrań w „zrównoważony sposób”, poprzez minimalizację szkód związanych z uprawą, przetwarzaniem i przewozem, w efekcie są o wiele większe, niż w przypadku konwencjonalnych praktyk, zjawisko ma coraz więcej fanów, nie tylko wśród celebrytów. Dzieje się tak dzięki temu, że popularne sklepy sieciówkowe również coraz chętniej opierają się na zasadach towarzyszących zrównoważonej modzie. Przykładem jest choćby holenderski brand C[&]A, szwedzki KappAhl czy H[&]M z linią Conscious, której nową twarzą została ostatnio Olivia Wilde. Aktorka jawnie deklaruje, że zrównoważony rozwój jest dla niej szczególnie ważny, a promowanie tej idei pozytywnie wpływa na sukcesywne budowanie swojego świadomego stylu.
Wzmożoną aktywnością w temacie zrównoważenia wyróżnia się obecnie grupa Kering, do której należą m.in. Gucci, Saint Laurent, Alexander McQueen, Balenciaga i Bottega Veneta. Francuski holding zainaugurował projekt „2016 Sustainability Targets”, który zakładał szereg aktywości nastawionych na zmotywowanie swoich marek do podejmowania działań sprzyjających zarówno ekonomii, jak i środowisku czy etyce.
POLECAMY: ZRÓWNOWAŻONA MODA – RECYKLING
ZRÓWNOWAŻONA MODA: KONTROWERSJE
Zrównoważony rozwój w świecie mody napotyka jednak swoich przeciwników. Seciówkom zarzuca się hipokryzję, że z jednej strony starają się propagować „zdrowe” podejście do mody, a z drugiej nadal stosują „niewolnicze” praktyki w swoich fabrykach. Krytycy zjawiska podkreślają też, że produkcja materiałów np. z bambusa jest również niekorzystna dla środowiska, ponieważ wykorzystuje się do niej szkodliwe środki chemiczne. Jedynym zrównoważonym sposobem są tkaniny pozyskiwane w drodze recyklingu, czy sięganie po odzież vintage, co nie wymaga produkcji żadnego surowca. Inną alternatywą jest także technologia AirDye, posługująca się włóknami syntetycznymi, w znacznym stopniu zmniejszająca konsumpcję i zanieczyszczenie wody, której zasoby w ogromnych ilościach stosuje się podczas uprawy, a następnie farbowania bawełny – także tej organicznej. Przeciwnicy wskazują też, że zrównoważona moda jest jednym z wielu trendów współczesnego społeczeństwa, trafiającym tylko do grupy osób, mogącej pozwolić sobie na, mimo wszystko, kosztowną rezygnację z większości ubrań w swojej szafie.
